Các phương pháp tính toán chiếu sáng

Các phương pháp tính toán chiếu sáng
1) Phương pháp hệ số sử dụng Ksd
 Đặc điểm của phương pháp: Dùng cho tính toán chiếu sáng chung, không chú ý đến hệ số phản xạ trần, tường. Thường được tính toán cho phân xưởng có diện tích >10m2.
 Nội dung tính toán:
- Từ yêu cầu công nghệ ta tính toán và xác định được độ rọi nhỏ nhất, từ đó tính được quang thông của một đèn xác định công suất của 1 đèn.
( Khi tính toán cho phép quang thông lệch từ -10% tới 20%).
- Từ yêu cầu công nghệ, mục đích và không gian sử dụng chiếu sáng, tính chất yêu cầu công việc cần chính xác hay không ta xác định được độ rọi E cần thiết. Xác định các thông số:
o Khoảng cách giữa các đèn L(m)
o Chỉ số phòng
o Tra bảng để tính hệ số sử dụng Ksd
o Hệ số tính toán Z lấy theo kinh nghiệm Z=0.8 ÷1.4
→ Xác định quang thông F của 1 đèn theo công thức
+ Kết luận: Phương pháp hệ số sử dụng để tính toán thiết kế chiếu sáng chỉ thích hợp tính toán cho phân xưởng có diện tích > 10m2, không tính toán tới hệ số phản xạ trần, tường. Do đó chỉ dùng để tính toán chiếu sáng chung.
2)Phương pháp tính từng điểm
 Đặc điểm của phương pháp:
-Phương pháp này để tính toán cho các phân xưởng có yêu cầu quan trọng.
-Coi đèn là 1 điểm sáng để áp dụng định luật bình phương khoảng cách.
- Theo phương pháp này ta phải phân biệt để tính toán độ rọi cho 3 trường hợp:
* Độ rọi trên mặt phẳng ngang Eng
* Độ rọi trên mặt phẳng đứng Eđ
* Độ rọi trên mặt phẳng nghiêng Engh
- Độ rọi E được tính bằng tỷ lệ giữa quang thông F(lumen) và diện tích chiếu sáng S(m2) hay là tỷ lệ giữa Cường đọ chiếu sáng I (cadena) và bình phương khoảng cách R
**Nếu điểm sáng xét trùng với trục quang ( tức là phương pháp tuyến của chúng trùng với trục quang) thì
Độ rọi : , I: Cường độ sáng của điểm sáng (cadena)
R: Khoảnh cách từ điểm sáng tới điểm ta xét
** Nếu điểm sáng không trùng với trục quang
+ Nội dung tính toán như sau:
Giả sử xét độ rọi tại 1 điểm A nào đó có khoảng cách tới điểm sáng là r, phương trục quang hợp với phương pháp tuyến 1 góc α.
- Tính độ rọi A trên mặt phẳng ngang:
;
.
- Tính độ rọi A trên mặt phẳng đứng
-Tính độ rọi tại điểm A trên mặt phẳng nghiêng.
với
** Vậy để tính độ rọi E ta phải biết , thường cho trong sổ tay với các loại đèn khác nhau và điều chỉnh với loại có quang thông là 1000lm.
 Kết luận: Phương pháp từng điểm dùng để tính toán cho các phân xưởng có yêu cầu quan trọng về quang thông, độ rọi. Không xét tới hệ số phản xạ trần, tường.
3) Phương pháp tính gần đúng
 Đặc điểm của phương pháp:
Phương pháp này thích hợp để tính toán chiếu sáng cho các phòng nhỏ hoặc chỉ số phòng <0.5, yêu cầu tính toán không cần chính xác lắm.
Trường hợp 1: Thích hợp cho tính toán sơ bộ, tức là cần xác định công suất sáng trên một đơn vị diện tích(w/m2) sau đó nhân với diện tích sẽ được công suất tổng.
Từ đó → xác định số đèn, loại đèn, độ treo cao…
(W)
p - công suất trên đơn vị m2(w/m2)
s – diện tích cần chiếu sáng (m2)
Sau khi tính được công suất tổng, chọn sơ bộ số đèn, công suất mỗi đèn. Và có thể sử dụng phương pháp từng điểm để kiểm tra lại.
Trường hợp 2: Dựa vào một bảng đã tính toán sẵn với công suất 10W/m2.
- Nếu thiết kế lấy độ rội E phù hợp với độ rọi trong Bảng thì không cần hiệu chỉnh.
- Nếu thiết kế lấy độ rọi E khác E cho trong Bảng thì cần hiệu chỉnh lại theo công thức:
(w/m2)
P – công suất (w/m2) tính theo độ rọi yêu cầu
Emin – Độ rọi tối thiểu cần có
E – Độ rọi trong bảng tính sẵn tiêu chuẩn 10 w/m2
K – hệ số an toàn
5) Phương pháp tính gần đúng với đèn ống
+ Đặc điểm phương pháp: Phương pháp này người ta tính sẵn với 1 phòng được chiếu sáng bởi 2 đèn ống 30w(30x2=60w) có độ rọi định mức Eđm=100lx, đèn 60/220 có quang thông =1230lm.
Nội dung tính toán :
Khi tính toán ta chấp nhận các qui định 

 Phòng gọi là rộng khi ≥4;
a- chiều rộng phòng,
H0-là chiều cao phòng
+ Phòng gọi là vừa khi =2;
+ Phòng gọi là nhỏ(hẹp) khi ≤1
+ Hệ số phản xạ của trần màu thẫm : ρtr=0.7;
+ Hệ số phản xạ của trần màu trung bình: ρtr=0.5;
+ Hệ số phản xạ của tường màu thẫm : ρtg=0.5;
+ Hệ số phản xạ của tường màu trung bình: ρtg=0.3;
Hệ số an toàn K:
- Khi phối quang trực xạ k=1.3
-Khi phối quang phản xạ k=1.5
- Khi chủ yếu dùng phối quang trực xạ k=1.4
+ Khi dùng loại đèn ống có trị số đọ rọi khác Eđm =100lx thì công suất tổng các đèn cần thiết kế theo tỷ lệ
1.25 – là hệ số xét tới tổn hao trên cuộn cảm
Pđèn – công suất của đèn dùng trong thiết kế
S – diện tích được chiếu sáng
E – Độ rọi tối thiểu
S¬0 – Diện tích được chiếu sáng bởi đèn ống có Eđm=100lx, công suất mỗi đèn 30w